donderdag 24 september 2015

Zonnepanelen op de bibliotheek

In 2010 voerden wij actie met dit toekomstplaatje:




En vandaag is in Oosterbeek dit te zien:



 
Het dak van de bibliotheek wordt vol gelegd met zonnepanelen, als onderdeel van een grote verbouwing om de bibliotheek grondig te isoleren en stroomneutraal te maken. De bibliotheek voert dit project uit in samenwerking met de Arnhemse organisatie Slim Opgewekt.

De verbouwing is live te volgen op klipper-oosterbeek.nl.

Klimaatneutraal Renkum met eigen windmolen


Wie klimaat zegt, zegt energie en wie klimaatneutraal zegt, zegt minder energiegebruik en andere energieopwekking. In deze ene zin kun je de ambitie van de gemeente Renkum samenvatten om uiterlijk in 2040 klimaatneutraal te zijn. Maar daarmee begint eigenlijk pas de discussie. Want hoe ver kunnen we komen met besparing? En hoe ziet een klimaatneutrale energievoorziening eruit?
Laten we onszelf niet bedotten, het is nog een hele klus om binnen onze gemeentegrenzen de opwekking en het gebruik van energie gelijk te trekken. Neem ons eigen huis. Daar hoeven we in het eerste jaar dat het dak vol zonnepanelen ligt nog nauwelijks stroom bij te kopen. Maar de gasmeter draait nog altijd de verkeerde kant op. Om die op nul te krijgen, moet er nog veel gebeuren. En kom daar maar eens mee aan bij de woningcorporatie. Ik denk dat er maar weinig gebouwen zijn in Renkum die geen energie meer nodig hebben, laat staan dat ze energie opwekken. Voor het vervoer ben ik een modelburger – ik vervoer me voor zo’n 90% van de kilometers per fiets en trein. Maar een aantal bestemmingen is alleen met de auto redelijk bereikbaar. Kortom, als energiebewuste burger stoot ik aardig wat CO2 uit.



En wat voor een huishouden geldt, geldt ook voor de gemeente als geheel. We dragen flink bij aan de klimaatverandering en zullen dat, zelfs met energiebewust beleid voorlopig blijven doen.
Er zijn rigoureuze stappen nodig. We zullen bijvoorbeeld vol aan de bak moeten om de warmtevraag van de gebouwen te beperken. Overgang naar geheel-elektrisch maakt grote stappen voorwaarts gemakkelijker, bijvoorbeeld met warmtepompen in plaats van hr-gasketels. Nieuwe huizen kunnen we nu al zonder gasaansluiting en met een negatieve energierekening bouwen. En ook veel bestaande woningen kunnen nog ver terug in hun energiegebruik. En schoon vervoer met een minimum aan CO2-uitstoot? Wederom biedt elektrificatie de oplossing dichterbij. De energievraag zal dan dus omhoog gaan.
We kunnen alleen in de richting van klimaatneutraal kunnen komen als we meer doen dan de optelsom van de individuele burgers. Niet alleen allemaal panelen op ons eigen dak, maar alle bruikbare daken gebruiken om ook mensen zonder geschikt dak te voorzien van zonne-energie. Maar ook dan zijn we er nog niet – het totaal beschikbare dakoppervlak voor zon schiet tekort als we de totale vraag willen dekken. We ontkomen niet aan collectieve opwekking van schone energie met een bron die werkelijk zoden aan de dijk zet, Kortom, als Renkum werkelijk een klimaatneutrale gemeente wil worden, ontkomt ze niet aan een of meer windmolens binnen de gemeentegrens.
En nu het mooiste van het verhaal. Als we een ‘eigen’ Renkumse molen hebben, hoeven we ons geld niet langer uit te geven aan energiebedrijven met aandeelhouders en hoofdkantoren ver buiten onze mooie gemeente. Een mooi voorbeeld is de dorpsmolen in het Frieze Reduzum, waar de bewoners eigenaars zijn en de opbrengst onder andere hebben besteed aan een dorpscentrum, scholen, openbare-ledverlichting, sportvoorzieningen (http://www.reduzum.com/scripts/getfile.php?id=42537). Ook wij kunnen het uitgespaarde geld besteden binnen de Renkumse gemeentegrenzen, in onze eigen winkels, of aan zwembaden kinderopvang, bejaarden- en thuiszorg, sportvoorzieningen of aan verdere verbeteringen van onze huizen. Een eigen molen is meer dan een lelijk ding dat voor stroom zorgt. In Reduzum zorgt het al twintig jaar voor saamhorigheid.
Mijn inleg voor een Renkumse molen ligt te wachten.

Jos van der Schot, lid klimaatwerkgroep GroenLinks Renkum en Rijn & IJssel Energie Coöperatie

woensdag 23 september 2015

Klimaatneutraal in 2040 - hoe bereikt Renkum dat?

Werkgroep Raadsthema Klimaatneutraal
In 2040 wil de gemeente Renkum klimaatneutraal zijn. Dat heeft de (vorige) raad met elkaar afgesproken. Maar, wat wordt hier nu precies mee bedoeld? Hoe ga je dat bereiken? Hoe werkt dat nu precies? Een werkgroep met onder andere Henk Boon is hiermee aan de slag gegaan.



Werkgroep
Drie raadsleden, ondersteund door de raadsadviseur en de senior medewerker milieu zijn met het thema aan de slag gegaan. Welke definities er nu zijn en waar zou –in hun ogen- de raad naar moeten kijken en rekening mee zou moeten houden? Dat was de eerste vraag.
De werkgroep in gesprek gegaan met inwoners, scholieren (klimaatklas Dorenweerd) en bedrijfsleven. En is er een bezoek aan Parenco gebracht. Dat laatste zal ik even toelichten.
Er is enige tijd geleden een onderzoek gedaan naar CO2 uitstoot en daaruit bleek dat in de gemeente Renkum er één hele grote speler is: Parenco. Dit bedrijf stoot 50% van alle CO2 uit van de gehele gemeente. Dus alle inwoners en bedrijven de ene 50%. En Parenco de andere 50%. Elke ton CO2 die Parenco bespaart is dus erg belangrijk!
Als afsluiter heeft de werkgroep een avond georganiseerd voor de andere raadsleden. Hierin is een spel gespeeld en is er een inspirerende speech geweest van Vera Dam, directeur Milieu Centraal. Haar adviezen: Begin gewoon, ook al weet je nog niet wat het oplevert. Doe eens iets dat niet bij je past, kom uit je comfortzone. En bepaal samen wat je wilt dat de norm is. Is grijze energie de norm, of is zelf opgewekte energie onze standaard? 


 

Waarom doen we dit?
Als we doorgaan op de huidige manier, dan worden we nooit klimaatneutraal. Doen het Rijk, Provincie en Gemeenten wel voldoende om de internationaal afgesproken hoeveelheden terug te dringen? Het jaar 2040 klinkt nog heel ver weg, maar dat is het niet. De gebouwen die we nu bouwen, staan er dan nog.
Om in 2040 klimaatneutraal te zijn moet je nu beginnen met het starten, onderzoeken en experimenteren met diverse vormen van klimaatneutraliteit. Immers, sommige dingen gaan fout en dan is het goed als je dat vroegtijdig weet. Het is belangrijk dat elke partij zich dat vroegtijdig realiseert.

Klimaatneutraal bouwen - kan dat?

In de Commissie Leefomgeving strijdt Marlies de Groot voor duurzame en energiezuinige bouwprojecten.

Slopen, bouwen en verbouwen hebben een grote milieu-impact. 4,5% van het energieverbruik per jaar in Nederland. Ongeveer 33% van het totale energieverbruik besteden we aan wonen en het gebruik van gebouwen. Meer recycling, betere isolatie, slimmere energiesystemen inclusief het zelf opwekken van energie leveren een belangrijke bijdrage aan het verminderen van CO2 uitstoot, minder uitputting van de aarde/grondstoffen en lagere woonlasten.

In het Gelders energieakkoord zijn normen voor duurzaam en energiezuinig bouwen (EPC en GPR-normen) afgesproken. Een belangrijk speerpunt voor de GroenLinksfractie is om te zorgen dat dit ook gebeurt, ook bij de recente bouwplannen in onze gemeente zoals Stenen Kruis, Oosterbeek Hoog, Middenlaan Heveadorp, het Oude Politiebureau Doorwerth en Hogenkampseweg.
We houden het college daaraan. Dit is een taai proces in een gemeente waar andere partijen het eigenlijk wel goed genoeg vinden als de wettelijke, minimale normen gehaald worden.

Hier onder zie jij onze inbreng bij de behandeling van drie verschillende bouwprojecten:
Renkum (bouw sociale huurwoningen door woningbouwcoöperatie Vivare), jan. 2015
De introductie van normen zoals de GPR en de EnergiePrestatie Coefficient (EPC) zijn goede instrumenten om te kunnen meten en te kunnen communiceren. Het is niet het einde van het verhaal. Hergebruik van huishoudelijk afvalwater, warmte terugwinsystemen of het plaatsen van cv-ketels die energie opwekken zijn nieuwere methoden om tot meer duurzaamheid in de woningbouw te komen naast bijvoorbeeld een goede isolatieschil. Wij pleiten ervoor dat bij het ontwerp en de bouw zelf rekening wordt gehouden dat in de toekomst aanpassingen mogelijk blijven om de woning klimaatneutraler en meer levensloopbestendig te maken..

 Doorwerth Oude Politiebureau (woningbouwproject particuliere ontwikkelaar), maart 2015
En heeft de projectontwikkelaar wel eens gedacht aan zonnepanelen op de platte daken die daarvoor uitstekend geschikt zijn?

Beekdal (sloop en bouw verzorgingshuis door zorgondernemer Vilente), april 2015
Een duurzaam ontwerp. Hierover hebben we een vraag aan de wethouder. Zal het gebouw voor Zorg met Verblijf dadelijk ook voldoen aan de normen van de GPR met minimaal een 7 op alle onderdelen?

In de commissie leefomgeving strijdt Marlies de Groot ook voor strengere normen voor gemeentelijke gebouwen zodat de gemeente een voortrekkersrol heeft. Hierbij hoort natuurlijk ook MFC 3B4 in Renkum. Over dit project kan jij binnenkort meer lezen op Renkum Klimaatneutraal.





donderdag 22 januari 2015

Duurzaamheidsleningen Antwoorden

GroenLinks maakt zich zorgen over het tempo van de energietransitie van de bestaande woningen in Renkum; er zijn vele stappen nodig om klimaatneutraal te worden.


Alle woningeigenaren krijgen van het Rijk begin 2015 een brief met een voorlopig energielabel van hun woning. Dit is afgesproken in het (landelijke) Energieakkoord. Dat is een mooi moment om eigenaren van woningen  te stimuleren om maatregelen te nemen, die hun woning energiezuiniger maakt en/of zelf energie op te wekken.

De subsidie voor isolatiemaatregelen van de eigen woning is net weer vastgesteld met het nieuwe budget van de provincie en daarmee kunnen er ongeveer 250 woningen geïsoleerd worden. Het lijkt ons het goede moment om juist nu het energielabel verplicht wordt ook aandacht te geven aan de duurzaamheidslening die de gemeente aanbiedt aan eigenaren van een woning met een WOZ-waarde niet hoger is dan € 350.000. Die lening geeft ook de mogelijkheid om extra isolatie aan te brengen, maar ook om zonnepanelen, een HRe ketel of een warmtepomp te plaatsen. De duurzaamheidslening is altijd 3% lager dan de marktrente. De marktrente is nu 3,5%. De burger leent dan tegen 0,5% rente. Dat is spotgoedkoop en lager dan de inflatie. Juist in combinatie met de isolatiesubsidie kunnen dan meer maatregelen genomen worden.

1.  Op welke manier informeert het college over de duurzaamheidslening op dit moment behalve op de gemeentelijk website? Kan informatie automatisch verstrekt worden als er een bouwvergunning wordt aangevraagd? Zijn de makelaars in gemeente Renkum in bezit van een brochure met alle relevante informatie, die ze kunnen verstrekken aan kopers van een huis in onze gemeente?

-     Periodiek wordt op de gemeentepagina van de Hoog en Laag informatie geplaatst over de gemeentelijke stimuleringsregelingen op het gebied van duurzaamheid (dat wil zeggen, de duurzaamheidsleningen voor particulieren, de duurzaamheidsleningen voor maatschappelijke instellingen en de subsidie voor woningisolatie).
Het kan onderzocht worden of informatie over de duurzaamheidslening automatisch worden verstrekt bij het aanvragen van een bouwvergunning. Aanvragen om een omgevingsvergunning voor o.a. het bouwen moeten namelijk digitaal worden ingediend via het Omgevingsloket online, een landelijke website die niet door de gemeente wordt beheerd en waarop de gemeente bijvoorbeeld geen aparte pagina heeft. Zodoende zal het verstrekken van informatie op een ander moment moeten gebeuren, bijvoorbeeld bij de bevestiging van de aanvraag om een omgevingsvergunning voor het bouwen of kan de informatie worden verstrekt aan potentiële aanvragers als zij een afspraak maken bij het bouwloket om hun plannen door te spreken. De mogelijkheden hiervoor zullen moeten worden onderzocht, ook al met het oog op de beoogde overdracht van de bouwtaken in 2015 aan de omgevingsdienst ODRA.
-     Makelaars in de gemeente Renkum zijn nog niet in het bezit van een brochure met informatie over de duurzaamheidslening die kan worden verstrekt aan potentiële kopers van een woning in de gemeente, maar op korte termijn gaat dat wel gebeuren. Alle relevante informatie over de duurzaamheidslening is uiteraard ook eenvoudig te vinden op de gemeentelijke website.

2.  Bent u bereid om onze burgers te informeren over de Renkumse duurzaamheidslening voor particulieren in de Hoog en Laag op hetzelfde moment als U hen informeert over de isolatiesubsidie? En bent u bereid vaker dan nu het geval is te communiceren over isolatiesubsidie en de duurzaamheidslening?

-     Wij zullen informatie over de isolatiesubsidie en de duurzaamheidslening gezamenlijk blijven communiceren aan inwoners via de gemeentepagina in de Hoog en Laag.

3.  Krijgt de gemeente ook de informatie over het energielabel, dat is toegekend per huis in onze gemeente of kan de gemeente daar inzicht in krijgen?

-     De gemeente krijgt niet direct informatie over het energielabel dat is toegekend per huis, maar het energielabel voor woningen kan eenvoudig online worden opgezocht via de website http://www.zoekuwenergielabel.nl/. Hierop wordt ook voor iedere woning aangegeven of het om een voorlopig of een definitief energielabel gaat. Daarnaast zijn via de Energielabelatlas (www.energielabelatlas.nl) voor heel Nederland (en dus ook voor Renkum) de energielabels van bijna alle woningen te vinden. Hiernaarst treft u als voorbeeld een kaart aan van de Energielabelatlas met daarop de energielabels van de woningen in de kern Oosterbeek.

-     Daarnaast hebben wij als gemeente toegang tot de gegevens van Energie in Beeld, een initiatief van de netbeheerders Enexis, Liander en Stedin. Met deze web-applicatie is het voor ons mogelijk om inzicht te krijgen in het (historisch) energieverbruik en de duurzame energieproductie op wijk, buurt en postcodeniveau in de gemeente, en het wordt door ons gebruikt als input voor ons beleid op het gebied van energie en klimaat. Hieronder treft u als voorbeeld een kaart aan die is gegenereerd in Energie in Beeld met daarop het gemiddelde elektriciteitsgebruik per postcode gebied (5 posities) in 2014:

 4.  Bent u bereid om op basis van de gegevens over het toegekende energielabel in bepaalde wijken veel intensiever te communiceren over de stappen die burgers zelf kunnen zetten om hun woning beter te isoleren en meer hernieuwbare energie op te wekken? Of op welke andere wijze zou de gemeente hierop in kunnen spelen?

-     We zullen de mogelijkheid om inwoners gericht te benaderen over de stappen die zij kunnen zetten om hun woning te verduurzamen op basis van de beschikbare informatie over de energielabels en het energieverbruik in overweging nemen. De informatie over het energieverbruik (op basis van Energie in Beeld) is overigens reeds gebruikt bij de selectie van de wijken voor het project Buurten over Energie (wijkaanpak voor het verduurzamen van woningen) dat sinds het najaar in de gemeente loopt. Het is de bedoeling om op basis van de ervaringen met dit project in de twee geselecteerde wijken in Oosterbeek in de toekomst meer wijken aan te wijzen waarin we aan de slag gaan met het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad. Bij de selectie van deze wijken zullen we dan in ieder geval gebruik maken van de informatie van Energie in Beeld.

Op de website van de Rijksoverheid over het energielabel en het aanvragen daarvan (https://www.energielabelvoorwoningen.nl/) kunnen inwoners ook informatie en tips krijgen over het energiezuinig maken van hun woning. Daarnaast zullen wij voor 6 februari 2015, de datum dat de brief over het energielabel wordt bezorgd bij huizenbezitters in de provincie Gelderland, ook informatie plaatsen over het energielabel op de gemeentelijke website. Daarbij zullen we uiteraard meteen de link leggen met informatie over energiebesparing en de regelingen die de gemeente daarvoor heeft.